با توجه به موقعیت طلایی ایران در حوزه ترانزیت ، این کشور همیشه محل عبور محموله های ترانزیتی مختلفی است و این موقعیت پس از فروپاشی شوروی سابق آشکار تر شده است.
ایران از شمال از طریق مرزهای نوردوز ، آستارا ، جلفا ، بیله سوار ، بنادر انزلی ، نوشهر ، نکاء ، امیرآباد ، اینچه برون ، لطف آباد ، سرخس و باجیگران با کشورهای ارمنستان ، جمهوری آذربایجان ، گرجستان ، روسیه و ترکمنستان مرز زمینی و دریایی دارد.
همچنین از جنوب از طریق بنادر چابهار ، بندرعباس ، بوشهر ، امام خمینی ، خرمشهر ، آبادان ، شلمچه ، لنگه و گناوه به دلیل اتصال به آب های آزاد با کشورهای زیادی در دنیا راه آبی دارد و با کشورهای امارات متحده عربی ، قطر ، عمان ، بحرین ، کویت و عربستان سعودی مرز آبی دارد.
ایران از شرق نیز با کشورهای پاکستان و افغانستان از طریق مرزهای میرجاوه ، دوغارون و میلک مرز زمینی دارد.
در غرب نیز کشورهای عراق و ترکیه از طریق مرزهای بازرگان ، سرو ، رازی ، خسروی ، مهران ، تمرچین و باشماق با ایران به صورت خاکی ارتباط دارند.
لازم به ذکر است طول مرزهای خشکی ایران 6000 کیلومتر و طول تقریبی مرزهای آبی 2700 کیلومتر است.
اما نا گفته نماند وسعت فعالیت ترانزیت در ایران فقط معطوف به کشورهای مذکور نیست ، برخی از کشورهای جدا شده از شوروری سابق به دلیل اینکه به آب های آزاد دسترسی ندارند برای ورود یا صدور محموله های خود از مبدا های خارجی مانند چین یا به مقاصدی مانند کشورهای اروپایی باید کالاهای خود را از ایران عبور دهند مانند قزاقستان ، ازبکستان ، قرقیزستان ، تاجیکستان و…

راه ها و مسیرهای ترانزیتی ایران با توجه به مبدا و مقصد به شرح زیر است :
مسیرهای ترانزیتی متنهی به کشور جمهوری آذربایجان :
مبدا | مقصد | مسافت |
---|---|---|
آستارا | باکو | 300 کیلومتر |
تهران | باکو | 850 کیلومتر |
بندرعباس | باکو | 2300 کیلومتر |
مسیرهای ترانزیتی متنهی به کشور ترکمنستان :
مبدا | مقصد | مسافت |
---|---|---|
لطف آباد | عشق آباد | 90 کیلومتر |
پل | عشق آباد | 700 کیلومتر |
لطف آباد | چارجو | 400 کیلومتر |
پل | چهارجو | 1200 کیلومتر |
سرخس | چهارچو | 400 کیلومتر |
مسیرهای ترانزیتی متنهی به کشور ارمنستان :
مبدا | مقصد | مسافت |
---|---|---|
جلفا | مغری | 60 کیلومتر |
جلفا | ایروان | 370 کیلومتر |
مسیرهای ترانزیتی متنهی به کشور ترکیه :
مبدا | مقصد | مسافت |
---|---|---|
بازرگان | استانبول | 1600 کیلومتر |
بازرگان | آنکارا | 1400 کیلومتر |
بازرگان | سامسون | 900 کیلومتر |
بازرگان | ارزروم | 300 کیلومتر |